З трактату "Polonia" Шымона Старавольскага (паводле сучаснага перакладу на польскую мову):

Ta Ruś, która do Wielkiego Księstwa Litewskiego przylega i należy do niego, powszechnie nazywana jest Rusią Białą, częścią dlatego, że mieszkańcy jej taką się odznaczają cerą, częścią z tej przyczyny, iż pola tu dłużej niż gdzie indziej śniegami całkiem ( Read more... )

У верасьні мінулага году выправіўся у невялікае падарожжна, каб агледзець замак Хардэнбург, што стаіць на так званым "вінным шляху" побач з Манхаймам. Каб знайсьці сам замак пару гадзін блукаў па вычышчаных  сьцежках дагледжанага нямецкага лесу. Урэшце знайшоў замак, агледзеў яго і спусьціўся ў невялікую вёсачку, што раскінулася пад ім. І знайшоў ( Read more... )

У канцы XVI ст. у Мікалай Крыштаф Радзівіл Сіротка запрасіў у Нясьвіж немца Германа Мольцфэльта, каб той адліў серыю гармат для новазбудаванай бастыённай фартэцыі князя. У Нясьвіжы людвісар выканаў прынаймней 8 лёгкіх гармат, якія захаваліся да нашага часу і па сваіх мастацкіх якасьцях ня маюць сабе роўных.  Тут можаце паглядзець на некаторыя з ( Read more... )

Неяк закрануў мой розум надпіс на шыльдзе ў катэдры ў Шпээры (Speyer).

( Read more... )

3 ліпеня 1620 года ў Нясьвіжы разьбіралася справа, што тычылася вялікага гетмана ваяводы віленскага Яна Караля Хадкевіча і ваяводы троцкага Мікалая Крыштафа Радзівіла Сіроткі. Ніжэй прапаную цікавую вытрымку зь яе:

„Паводле ліста Яго Мосці пана Гетмана пан Аляксандр Каменскі, стараючыся аб ласцы Яго Мосьці, з дапамогаю гусьляра падданага Яго Мосьці ( Read more... )

Маральная гісторыя на папялішчы замкавай царквы ў Слуцку. Старажытны храм збудаваны яшчэ знакамітай княгіняй Анастасіяй згарэў 11 красавіка 1745 года. Аб тым як гэта здарылася даведваемся з рапарта афіцэра слуцкага гарнізона Людвіка Шылінга ад 13 красавіка 1745 года:
( Read more... )

Пра гэта задумаўся далёка не з-за чарговых угодкаў “Вялікай Перамогі”, але ўсё тыя ж рапарты са Случчыны. Гэтым разам падаю выцінкі зь лістоў Уладыслава Гурына, аднаго з адміністратараў Слуцкага княства (разам з Казімірам Клакоцкім) пры Багуславе Радзівіле.

24 сьнежня 1659 г. са Слуцка:  “Palisady ieszcze nie wożono, dla tego że się teraz provianty ( Read more... )

2 ліпеня 1757: "Ізноў мурын пад варту ўзяты, бо п’яны публічна без сораму ганяўся за дзеўкамі, а да варты з нажом парываўся".

Эпізоды, у якіх узгадваецца мурын (альбо паліткарэктней афрабеларус, ці можа афралітвін) досыць камічныя і , хутчэй за ўсё, характарызуюць узровень адаптацыі паднёвага госьця ў тытэйшым асяродзьдзі, а не ягоную культуры, ( Read more... )

Найперш зьвярну ( Read more... )

Рапарты радзівілаўскіх вайскоўцаў - шыкоўнай крыніцай па гісторыі многіх беларускіх земляў. Найбольш пашанцавала, канечне, Слуцку (ну і, канечне Нясьвіжы), у прыватнасьці шмат узгадваецца мой любімы Новы замак, які ў XVIII ст. фактычна пераўтварыўся ў вязьніцу. У рапарце Людвіка Шылінга ад 19 мая 1761 года прымусіла задумацца іншае:
"Dnia 14 ( Read more... )